Tôi là một phụ huynh có con đang học cấp hai tại một trường công lập ở Hà Nội. Mấy hôm nay, khi đọc được thông báo từ nhà trường với nội dung “Đề nghị phụ huynh và học sinh không tặng quà, không tặng hoa cho giáo viên nhân dịp 20/11”, lòng tôi thực sự thấy khó nghĩ. Không phải vì nhà trường sai, mà vì dường như chúng ta đang đánh mất dần đi một nét đẹp truyền thống – nét văn hóa tri ân thầy cô trong ngày Nhà giáo Việt Nam.
Từ khi còn nhỏ, tôi đã quen với hình ảnh mỗi dịp 20/11, học trò mang những bó hoa tươi thắm đến tặng thầy cô. Đó có thể chỉ là một bó cúc vàng, một nhành hồng nhỏ, hay đôi khi chỉ là mấy bông hoa học sinh tự hái trong vườn. Nhưng ý nghĩa của nó thì vô cùng lớn. Đó là biểu hiện của lòng biết ơn, của sự trân trọng dành cho người đã dạy dỗ mình.
Ngày xưa, mỗi lần đến 20/11, chúng tôi thường háo hức chuẩn bị những tấm thiệp nhỏ, viết vội vài dòng chúc cô mạnh khỏe, chúc thầy vui. Cả lớp chung tiền mua một bó hoa để cùng đại diện tặng. Chỉ vậy thôi mà cũng đủ để thầy cô xúc động, nở nụ cười hạnh phúc. Bó hoa khi ấy không mang giá trị vật chất, mà là tấm lòng chân thành của người trò. Vậy nên, khi biết trường con tôi kêu gọi không nhận hoa, tôi cảm thấy thiếu đi điều gì đó.
Tôi hiểu rằng mục đích của nhà trường là tốt. Trong nhiều năm gần đây, câu chuyện “quà cáp ngày 20/11” đã bị biến tướng ở không ít nơi. Có phụ huynh vì muốn “ghi điểm” mà tặng quà giá trị; có người vì sợ con mình bị thiệt thòi nên “phải tặng cho bằng bạn bằng bè”. Dần dần, những hành động vốn xuất phát từ lòng biết ơn lại mang màu sắc hình thức và nặng nề. Vì thế, tôi hoàn toàn đồng tình với việc không tặng quà vật chất, không phong bì, không quà cáp đắt tiền.
Nhưng hoa thì khác. Hoa là biểu tượng của sự tôn vinh, của lòng kính trọng. Nó không có giá trị vật chất lớn, không gây áp lực cho ai, và cũng không khiến giáo viên ngại ngần khi nhận. Nhiều khi, một bó hoa chỉ đáng vài chục nghìn đồng – số tiền mà các con có thể tự góp từ tiền tiết kiệm của mình. Quan trọng hơn, đó là một cách giáo dục tinh tế về lòng biết ơn, về văn hóa tri ân.
>> Giáo viên vui ít, mệt nhiều vì ngày 20/11 ‘phông bạt’ hình thức
Tôi lo rằng khi mọi hình thức tri ân bị xóa bỏ, chúng ta đang vô tình làm nghèo đi cảm xúc của học trò. Trẻ em cần được dạy rằng, khi ai đó giúp mình, dạy dỗ mình, mình cần biết nói lời cảm ơn. Một bó hoa nhỏ trong dịp 20/11 chính là bài học sống động nhất về điều đó. Khi con tôi hỏi: “Mẹ ơi, năm nay con không được tặng hoa cho cô à?”, tôi bỗng lặng người. Tôi không biết phải giải thích thế nào để con hiểu rằng: “Vì sợ người lớn hiểu sai nên nhà trường không cho phép”.
Ngày 20/11 năm nay, tôi sợ rằng lớp học của con sẽ chỉ là một buổi lễ đơn giản, đọc diễn văn, chụp ảnh, rồi tan. Không còn cảnh những bó hoa rực rỡ, không còn niềm háo hức của học trò được tận tay trao hoa cho cô giáo. Lễ kỷ niệm sẽ trở nên khô khan, thiếu sức sống.
Nhiều người nói rằng “tri ân thầy cô thì có thể bằng hành động, không nhất thiết là quà hay hoa”. Tôi đồng ý, nhưng xin hỏi, có nhất thiết phải loại bỏ hoàn toàn hoa hay không? Bởi hoa là một phần của cảm xúc, là cách để thể hiện lòng biết ơn mà không cần lời nói. Giống như ngày Tết, chúng ta vẫn chúc nhau, vẫn cắm hoa đào, hoa mai – đâu ai xem đó là hình thức?
Tôi nghĩ rằng, nếu nhà trường lo ngại việc tặng quà sẽ bị lợi dụng, chỉ cần hướng dẫn rõ ràng: phụ huynh, học sinh không tặng quà vật chất, không phong bì, không tổ chức riêng. Nhưng một bó hoa chung của lớp, hay một tấm thiệp nhỏ học sinh tự làm, nên được khuyến khích. Đó là văn hóa, là tình cảm, là kỷ niệm mà cả thầy và trò đều trân quý.
Chúng ta đang sống trong thời đại hiện đại, mọi thứ thay đổi nhanh chóng. Nhưng có những giá trị nên được gìn giữ, trong đó có truyền thống “tôn sư trọng đạo”. Hoa 20/11 không phải là biểu tượng của sự phô trương, mà là biểu tượng của lòng biết ơn, của đạo lý “uống nước nhớ nguồn”.
- ‘Tốn tiền triệu đóng quỹ lớp chỉ để bỏ phong bì tặng thầy cô’
- Tri ân thầy cô bằng phong bì hay hiện vật?
- Những món quà tri ân ‘lu mờ’ công sức của giáo viên
- ‘Học sinh ngày nay phải được dạy lại cách tôn trọng thầy cô’
- Dùng quỹ phụ huynh của lớp mua quà tặng thầy cô
- Tết thầy