Gia đình con trai, con gái bà Phượng cùng sang Mỹ định cư năm 2018. Từ khi con cháu ở xa, bà Phượng dành thời gian đi du lịch, tham gia các câu lạc bộ cho người cao tuổi. Tuy nhiên, bà vẫn cảm thấy trống trải và cô đơn nên thu xếp qua Mỹ thăm con cháu mỗi năm.
Năm 2021, chuyến xuất ngoại cuối năm bị hoãn, do bà Phượng bị ho, đau họng và chưa tiêm vaccine cúm. Bên cạnh đó, Mỹ áp dụng các biện pháp hạn chế đi lại đối với công dân nước ngoài, trong đó có Việt Nam vì dịch Covid-19.
“Lúc đó, tôi không tiêm vaccine cúm do nghĩ chỉ là bệnh vặt, tự mua thuốc uống sẽ khỏi”, bà Phượng chia sẻ. Bà chỉ bắt đầu thói quen phòng cúm bằng vaccine mỗi năm từ lần bị lỡ hẹn thăm con cháu bốn năm trước và mắc cúm bị biến chứng viêm phế quản, nhập viện điều trị gần 2 tuần mới khỏi.
Năm nay, bà Phượng sẽ sang Mỹ vào dịp Giáng sinh, kết hợp đi du lịch một số nơi tại Mỹ. Trước chuyến đi ba tháng, bà chuẩn bị đầy đủ đồ ấm, bổ sung vitamin bằng ăn uống, phơi nắng, tiêm thêm phế cầu, vaccine RSV để các con yên tâm hơn với sức khỏe của mẹ khi phải di chuyển đường dài từ TP HCM sang Mỹ và ngược lại.
Còn bà Linh, 64 tuổi, Phú Thọ, cuối tháng 11 năm nay sẽ sang Ba Lan thăm vợ chồng con trai thứ ba và gặp cháu nội 6 tháng tuổi. Con trai bà đã định cư tại Ba Lan từ năm 2015. Các năm trước muốn thăm con nhưng điều kiện kinh tế không cho phép, bà chưa đi được. Năm nay, con trai bà kinh doanh tốt hơn nên lo mọi kinh phí cho mẹ sang.
Trước chuyến đi 4 tháng, bà lần lượt tiêm các loại vaccine cúm, phế cầu, vaccine 3 trong 1 phòng bạch hầu, ho gà, uốn ván và mới đây nhất là vaccine 4 trong 1 phòng sởi, thủy đậu, quai bị, rubella. Theo bà, Ba Lan không quy định bắt buộc tiêm vaccine với du khách nhưng muốn phòng ngừa bệnh tốt nhất.
“Đi máy bay đường dài sẽ tiếp xúc với rất nhiều người, còn phải quá cảnh nhiều chỗ mới đến nơi con ở, nếu sức khỏe không tốt rất dễ bị bệnh. Tôi không muốn các con phải lo lắng”, bà Linh lý giải. Ngoài phòng bệnh bằng vaccine, bà Linh còn tập thể dục để rèn luyện sức khỏe, mua thêm áo khoác, khăn quàng, vitamin, thuốc hạ sốt, ho… để yên tâm với chuyến xuất ngoại.
Theo bác sĩ Tống Thị Ngọc Cầm, Phó Giám đốc Y khoa, Hệ thống Tiêm chủng VNVC, mỗi quốc gia có quy định riêng về tiêm vaccine cho khách du lịch, du học sinh, người định cư hoặc lao động. Với những người dân không yêu cầu tiêm vaccine cụ thể, bác sĩ sẽ dựa vào nhu cầu của người tiêm, tình hình dịch bệnh trong nước và nơi đến để tư vấn loại vaccine phù hợp. Trường hợp gấp về thời gian, bác sĩ sẽ tư vấn tiêm vaccine phối hợp giữa các loại vaccine trong cùng một buổi tiêm, để tăng hiệu quả phòng bệnh.
Đối với người cao tuổi, trước chuyến xuất ngoại, bác sĩ khuyên nên chủ động phòng ngừa các bệnh dễ lây qua đường hô hấp như cúm, sởi, phế cầu, thủy đậu, các bệnh do virus hợp bào hô hấp RSV… Lý do, người cao tuổi có hệ miễn dịch dần suy yếu, các cơ quan đã lão hóa, dễ bị tác động bởi thay đổi thời tiết, nơi ở, di chuyển đường dài. Người già cũng thường mắc các bệnh nền như tim mạch, tăng huyết áp, tiểu đường, mỡ máu, phổi tắc nghẽn mạn tính… do đó tăng nguy cơ mắc bệnh truyền nhiễm.
Hiện, Việt Nam lưu hành nhiều loại vaccine phòng các bệnh dễ lây qua đường hô hấp. Trong đó, cúm có 4 loại vaccine của Việt Nam, Hàn Quốc, Pháp, Hà Lan, tiêm cho trẻ từ 6 tháng tuổi đến người lớn. Người lớn chỉ cần tiêm một mũi và nhắc lại hằng năm theo khuyến cáo của WHO.
Vaccine RSV của Pfizer tiêm cho người từ 60 tuổi trở lên với một mũi duy nhất, giúp giảm tới 88,9% nguy cơ nhiễm trùng đường hô hấp dưới do RSV trong năm đầu tiên và kéo dài bảo vệ cho người cao tuổi.
Vaccine phòng sởi, thủy đậu có loại đơn và phối hợp với quai bị, rubella, tiêm cho cả trẻ em và người lớn. Tiêm đầy đủ hai mũi vaccine giúp phòng bệnh hiệu quả lên đến 98%. Vaccine phế cầu có 5 loại giúp phòng viêm phổi, viêm màng não, viêm tai giữa và nhiễm trùng huyết. Người lớn có thể tiêm phế cầu 13, 15, 20, 23, tùy vào độ tuổi và lịch sử tiêm chủng, bác sĩ sẽ tư vấn lịch tiêm phù hợp.
Ngoài vaccine, người cao tuổi cần phòng bệnh bằng ăn uống đủ chất dinh dưỡng, ngủ đủ giấc, nghỉ ngơi hợp lý; khi đến nơi lạnh cần giữ ấm toàn thân, đặc biệt là bàn tay, bàn chân, cổ và ngực; cần duy trì vận động nhẹ nhàng để tăng lưu thông máu. Trong, trước và sau chuyến đi, người cao tuổi nếu có biểu hiện bệnh cần đi khám sớm, không nên tự uống thuốc, điều trị theo mẹo dân gian.
Tuấn Minh