5.000 phim có cảnh tổng tài bị chuốc thuốc, 3.000 nữ chính vào nhầm phòng trong năm 2025 là các con số cho thấy sự nghèo nàn ý tưởng của phim ngắn.
Tại một hội nghị về ngành phim ngắn (micro film) hôm 14/11 tại Hàng Châu, các chuyên gia đưa ra một thống kê khiến nhiều người giật mình. Chỉ tính các phim sản xuất năm 2025, 5.000 phim có cảnh tổng tài bị đánh thuốc mê (hoặc thuốc kích dục), 3.000 phim có cảnh nữ chính vào nhầm phòng. “Số cảnh tát trong các bộ phim cộng lại có thể quấn quanh địa cầu vài vòng”, một nhà sản xuất ví von.
Bên cạnh đó, thống kê tại hội nghị cũng chỉ ra khoảng 2.000 tiểu thư thất lạc được đoàn tụ gia đình, hàng nghìn nữ chính mang con đi trốn hay những vụ bắt cóc đầu độc lặp đi lặp lại.
Trong thể loại phim “mì ăn liền” này, cảnh nhân vật bị đánh thuốc trở thành giải pháp cốt lõi để thúc đẩy kịch tính. Từ nhân vật phụ gây rối, tổng tài yêu đương đến các cao trào trong tập phim dài 3 phút, mọi xung đột đều được giải quyết bằng thuốc mê hoặc thuốc kích dục. Cộng đồng mạng Trung Quốc gọi vui đây là “KPI của biên kịch”.
Các nhân vật trong phim ngắn thường bị đóng khung trong khuôn mẫu cứng nhắc: Tổng tài luôn sở hữu khối tài sản hàng trăm tỷ nhưng yêu đương mù quáng; nữ chính là mô típ Lọ Lem chịu đựng; còn vai phản diện chỉ biết dùng “mưu hèn kế bẩn”.
Bối cảnh kinh tế trong phim rất phi thực tế. Dù nhân vật tiêu tiền như nước, đạo cụ phim trường lại sơ sài, rẻ tiền. Để thu hút thuật toán đề xuất trên các nền tảng mạng xã hội, các tập phim dài 1-3 phút buộc phải tạo ra “cao trào trong 3 giây”. Quy trình sản xuất bị ép tiến độ tối đa, nhiều bộ phim quay xong chỉ trong 7 ngày dựa trên công thức: Tổng tài + Hiểu lầm + Phản ứng cực đoan.
Hệ quả khán giả ngày càng mất niềm tin, chỉ trích đây là dòng phim “rác” và cố tình hạ thấp trí tuệ người xem.
Báo cáo cho thấy đến 12/2024, người xem phim ngắn ở Trung Quốc đạt 662 triệu, chiếm 60% người dùng Internet. Nữ chiếm hơn 54%, người dùng 15-34 tuổi chiếm 37%, người lớn tuổi trên 32%.
Phim ngắn sống nhờ khai thác “thời gian rảnh rỗi vụn” của khán giả. Thời lượng ngắn, nhịp nhanh, có thể xem xong trong vài phút đi xe buýt hay metro hoặc trước giờ đi ngủ. Với nhiều người, logic hay chất lượng sản xuất không quan trọng, miễn là xem nhanh, vui, giải trí.
Nhưng hệ lụy của phim ngắn kém chất lượng vô cùng lớn.
Anh Li ở Nam Dương, Hà Nam cho biết từ khi mẹ mê phim ngắn, mối quan hệ gia đình lục đục. “Xem phim ngắn xong, mẹ tôi tin xung quanh toàn con dâu ác”, anh nói.
Chuyên gia Zhou Lina, Đại học Truyền thông Trung Quốc, cho biết các giá trị tiêu cực lan truyền ảnh hưởng đến mọi nhóm tuổi, như coi trọng tiền bạc, hưởng lợi không lao động, trả thù, phân biệt giới tính, phá hủy chuẩn mực hôn nhân – gia đình.
“Phim ngắn sẽ khiến giới trẻ có thể hiểu nhầm về tiền bạc, gia đình, sinh sản; với người cao tuổi, dễ bị thông tin sai lệch dẫn dắt và chi nhiều tiền bạc cho các ứng dụng xem phim”, chuyên gia Zhou nói.
Luật sư Ma Lihong, Văn phòng luật Deheheng ở Bắc Kinh nhận định nếu không kiểm soát, phim ngắn kém chất lượng vừa làm xấu hình ảnh ngành điện ảnh, giảm niềm tin công chúng, vừa làm thị trường co hẹp, ảnh hưởng lâu dài.
“Sự quá tải thông tin và thuật toán gợi ý khiến phim ngắn kém chất lượng lan rộng, đẩy lùi nội dung tốt, củng cố định kiến xã hội, gây mâu thuẫn và ảnh hưởng hòa khí xã hội”, Ma nói.
Tại hội nghị phim ngắn ở Hàng Châu, ông Zhou Jie – Phó Tổng thư ký Hiệp hội Dịch vụ Nghe nhìn Trực tuyến Trung Quốc cho biết, dự kiến cả năm 2025 thị trường sẽ phát hành 40.000 bộ phim ngắn màn hình dọc, chưa kể màn hình ngang. Dự kiến đến năm 2027, quy mô thị trường phim ngắn sẽ vượt quá 100 tỷ tệ.
Cục Phát thanh – Truyền hình Quốc gia Trung Quốc cho biết sẽ tiếp tục chấn chỉnh, hoàn thiện cơ chế quản lý phân tầng và triển khai kế hoạch “phim ngắn +”. Mục tiêu là hướng dòng phim này phát triển chất lượng hơn thay vì chạy theo số lượng và giật gân câu khách.
Bảo Nhiên (Theo QQ)