“Tôi đã trao đổi với Thủ tướng Campuchia Hun Manet và Thủ tướng Thái Lan Anutin Charnvirakul về những nỗ lực hòa bình mới nhất sau sự việc gần đây ở biên giới hai nước. Cả hai lãnh đạo phản hồi tích cực và tái khẳng định cam kết tìm kiếm giải pháp hòa bình”, Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim ngày 14/11 cho biết.
Ông kêu gọi hai nước khôi phục quan hệ hữu nghị và tiếp tục thực thi lệnh ngừng bắn theo đúng tinh thần Hiệp định Hòa bình Kuala Lumpur được ký hồi tháng 10. Ông cho rằng Campuchia và Thái Lan đều cần thể hiện “quyết tâm và lòng dũng cảm” để tái lập ổn định tại biên giới, hướng đến hòa bình lâu dài ở khu vực và sự an toàn cho người dân.
“Malaysia sẵn sàng giữ vai trò dẫn dắt các bên hướng đến hòa bình”, ông Anwar cho biết, sau đó bổ sung rằng lãnh đạo Thái Lan và Campuchia đều hoan nghênh cam kết của Malaysia đối với hòa bình khu vực.
Ngoại trưởng Malaysia Mohamad Hasan ngày 13/11 đề xuất tổ chức vòng đàm phán mới giữa Thái Lan và Campuchia. Ông nhấn mạnh hai bên đã “mất niềm tin lẫn nhau”, do đó cần một bên thứ ba làm trung gian để khôi phục hòa bình.
“Các bên đã phản hồi. Campuchia đề nghị đàm phán tại Kuala Lumpur. Thái Lan cũng đưa ra đề nghị tương tự, cho rằng chúng tôi nên tiếp tục nỗ lực duy trì lệnh ngừng bắn”, ông Mohamad nói.
Đấu súng nổ ra tại biên giới Thái Lan – Campuchia vào đêm 12/11, trong đó quân đội hai nước đều cáo buộc đối phương nổ súng trước. Campuchia cho biết một người thiệt mạng và ba người bị thương. Thái Lan không ghi nhận thương vong.
Thái Lan trước đó tuyên bố đình chỉ thỏa thuận hòa bình với Campuchia, cáo buộc nước láng giềng không tuân thủ thỏa thuận, gài mìn mới tại khu vực biên giới khiến 4 binh sĩ Thái Lan bị thương. Campuchia bác bỏ, cho rằng đó là mìn còn sót lại từ các cuộc xung đột trước đây.
Campuchia – Thái Lan ngày 26/10 ký thỏa thuận hòa bình tại Kuala Lumpur dưới sự chứng kiến của Tổng thống Mỹ Donald Trump và Thủ tướng Anwar, nhằm giải quyết cuộc xung đột kéo dài 5 ngày hồi tháng 7. Tổng thống Trump trước đó đã gây sức ép để hai bên ký thỏa thuận, đe dọa sẽ áp thuế trừng phạt nếu hai nước không ngừng bắn.
Thủ tướng Thái Lan Anutin nói Campuchia đã bỏ lỡ cơ hội tái thiết hòa bình khi không tuân thủ tuyên bố chung giữa hai nước và Bangkok sẽ không nối lại đàm phán với Phnom Penh. Ông cũng tuyên bố không e ngại sức ép thuế quan từ phía Mỹ.
Thanh Danh (Theo Nation, CNA, Star)