Sống tại một chung cư cao tầng ở Nam Từ Liêm, Hà Nội, anh Phạm Văn Toản, 39 tuổi, nhận ra mùa nồm gõ cửa vào thời điểm đáng lý trời phải se lạnh, nắng gió, khô hanh.
“Tối thứ 5 tôi đi làm về thấy tủ lạnh “chảy mồ hôi”. Màn hình máy tính để bàn ít sử dụng bị nấm mốc một mảng”, anh kể. Con gái ba tuổi của anh khi ngủ là đầu đổ mồ hôi ướt gối.
Không chịu nổi cảnh nhớp nháp, hai ngày cuối tuần, anh cho hết quần áo, chăn màn, thảm, giày dép vào máy giặt sấy. Vợ anh rút điện tủ lạnh, tháo từng khay ra chùi rửa. Cả nhà làm tổng vệ sinh như chuẩn bị đón Tết.
Trước khi đi làm hôm thứ 5 (6/11), anh Quốc Tuấn, 30 tuổi, ở Cầu Giấy, Hà Nội dặn vợ đừng mở cửa vì trời nồm. Chị Lệ Hằng (vợ anh) không tin vì “mùa đông làm gì có nồm”.
Trưa hôm đó, chị mua sơn để tân trang lại ban công. Mọi thứ suôn sẻ đến khi lớp sơn đầu tiên được quét, trời bắt đầu đổ mưa phùn. Sơn loãng ra, chảy từng dòng. Chị Hằng lấy bạt che, nước đọng thành vũng, nhỏ từng giọt xuống nền.
Ở thành phố Ninh Bình, gia đình chị Trang Nhung, 28 tuổi, cũng khổ vì nồm trái mùa. Sàn nhà trơn như bôi mỡ khiến con trai đang tập đi của chị ngã hai lần. Bất đắc dĩ, chị phải bật TV để con ngồi yên.
Mẹ chồng chị cứ ra vào lại than thở “sống 70 năm chưa bao giờ thấy tháng 9 âm mà nồm ẩm”. Chồng chị Nhung quyết tâm “đấu” với bức tường tầng một đang rỉ nước. Anh lôi cây lau nhà gạt nước, rồi dùng giẻ khô lau lại cả mảng tường rộng 60 m2.
Cả tuần qua, các tỉnh miền Bắc trải qua kiểu thời tiết giống những ngày đầu xuân với mưa rả rích, nhiệt độ thất thường, độ ẩm cao khiến người lớn thấy bức bách, còn trẻ nhỏ mệt mỏi. Trên mạng xã hội, nhiều người nói vui: “Kiểu thời tiết này thua Tết mỗi cành đào”, “Tưởng sáp nhập mùa luôn cho rồi”.
Ông Trương Bá Kiên, phó giám đốc Trung tâm Nghiên cứu khí tượng khí hậu (Viện Khoa học Khí tượng thủy văn và Biến đổi khí hậu), nói nồm ẩm xuất hiện những ngày qua là bất thường.
Thông thường cuối thu, đầu đông, thời tiết chủ đạo của miền Bắc là nắng hanh, nhiệt độ ban ngày 27-32 độ C, độ ẩm không khí dưới 50%. Miền Bắc lập đông ngày 7/11, nhưng đã xuất hiện hai đợt nồm ẩm rõ rệt. Đợt đầu xảy ra cuối tháng 10 khi không khí lạnh tăng cường trong điều kiện độ ẩm nền cao, kết hợp áp cao cận nhiệt đới, tạo gió Đông – Đông Nam mang hơi ẩm từ Vịnh Bắc Bộ vào đất liền. Đợt thứ hai xuất hiện khi miền Bắc chịu ảnh hưởng gián tiếp của bão Fung Wong, siêu bão có hoàn lưu rộng khiến gió ẩm thổi mạnh vào đất liền, gặp nền nhiệt thấp nên hơi nước ngưng tụ, gây nồm diện rộng.
Ông Kiên nhận định biến đổi khí hậu toàn cầu khiến hoàn lưu khí quyển ngày càng thất thường. “Không khí ấm lên khiến bầu khí quyển giữ được nhiều hơi nước hơn, trong khi gió mùa và áp cao cận nhiệt đới hoạt động lệch pha, khiến miền Bắc có thể xuất hiện nồm trái mùa, kéo dài và khó dự đoán”, ông nói.
Để giảm tác động, ông Kiên khuyên người dân nên mở cửa thông gió vào thời điểm trưa – chiều khi không khí khô, dùng máy hút ẩm, điều hòa chế độ khô (dry), hạn chế phơi đồ trong nhà, vệ sinh nền và tường bằng khăn khô. “Việc theo dõi thường xuyên các bản tin dự báo thời tiết và chủ động chuẩn bị sẽ giúp người dân thích ứng tốt hơn”, ông nói.
Sau cả một tuần chịu khổ đến nỗi phải mượn áo của chồng mặc, chị Mai ôm bao tải quần áo ra tiệm sấy khô. Trên đường về, chị mua thêm máy sấy quần áo hơn 8 triệu đồng và một chiếc máy hút ẩm cũ.
“Trước cứ nghĩ nồm ẩm chỉ 10 ngày một năm, mua làm gì cho phí. Giờ đông cũng nồm, thôi thà mất tiền còn hơn mất bình tĩnh”, chị nói.
Kết thúc hai ngày dọn dẹp, anh Phạm Toản bật điều hòa chế độ khô. Không khí khô ráo hẳn, cảm giác “như lên hạng khách sạn” sau cả tuần sống trong “phòng xông hơi”.
Theo anh, điều quan trọng mùa này là tắm xong phải đóng cửa ngay, bật thông gió ít nhất một tiếng cho hơi ẩm không tràn ra ngoài và làm khô toilet, giảm nấm mốc. “Ngay khi nấu ăn cần bật hút mùi luôn, nếu không hơi nước bám đầy tường, mùi thức ăn quyện vào không khí ẩm càng khiến bí bách”, anh đúc kết kinh nghiệm.
Nga Dương