Tôi có hai con gái, cả hai đang học tiểu học. Mỗi lần gặp người quen, thể nào cũng có ai đó hỏi: “Chừng nào đẻ thêm? Phải ráng đẻ đứa con trai cho đủ nếp đủ tẻ”. Tôi và vợ chỉ cười, nhưng trong lòng tôi luôn tự hỏi, tại sao phải đủ nếp đủ tẻ? Con trai hay con gái, chẳng phải đều là con mình sao?
Điều trớ trêu là, người khuyên tôi “ráng kiếm thằng cu” nhiều lần nhất, lại chính là ông anh họ – người đang khổ sở vì có… hai đứa con trai.
Anh kể, hai vợ chồng đã bán sạch đất thừa kế ở quê để gom tiền mua căn nhà trong thành phố. “Giờ tới hai đứa con trai, tụi nó mà lấy vợ thì anh phải có gì để lại. Không lẽ để tụi nó tay trắng?”, anh nói.
Giờ hai con trai lấy vợ, thì phải có gì đó để lại cho con là suy nghĩ của anh. Anh thường bảo tôi: “Ráng làm việc, cày cuốc chú ạ, anh nhờ bố mẹ mới mua được nhà, nên với con mình cũng phải vậy. Giờ tới 50 tuổi ráng phải dư ra hai căn chung cư, ở ngoại ô cũng được, để cho hai con trai còn đi lấy vợ”.
Con trai được xem như người phải gánh vác, người “nối dõi”, người mà cha mẹ phải “để lại cái gì đó” thì mới tròn phận. Còn con gái, dường như chỉ cần “gả đi” là xong. Cách nghĩ ấy, dù không ai nói ra, vẫn tồn tại âm ỉ trong tâm thức của nhiều gia đình Việt.
Thế nhưng, nếu nhìn kỹ, chính quan niệm ấy lại khiến cha mẹ mất tự do và con cái mất cơ hội tự lập. Khi nghĩ rằng “phải có nhà cho con trai cưới vợ”, người ta đang tạo nên một vòng luẩn quẩn: thế hệ trước nai lưng trả nợ để mua nhà, còn thế hệ sau lại quen với tư duy được cho sẵn.
Ngày nay, xã hội đã khác rồi, con gái hay con trai đều có thể học hành, tự lập, làm chủ cuộc sống. Thậm chí, nhiều cô gái còn là người mua nhà đầu tiên trong gia đình.
Tôi không phản đối việc cha mẹ giúp con. Nhưng giúp không có nghĩa là gánh thay. Bởi khi cha mẹ lo hết phần của con, họ vô tình tước đi cơ hội cho con được trưởng thành, được tự mình làm nên điều gì đó.
Xuân La