Ung thư cổ tử cung là bệnh lý ác tính, khối u phát triển bất thường, nhân lên mất kiểm soát, tác động đến các cơ quan xung quanh phổi, gan, bàng quang, âm đạo và trực tràng. Bệnh có thể gặp ở phụ nữ trẻ chưa từng quan hệ tình dục.
Thạc sĩ, bác sĩ Dương Ngọc Hưng, Trung tâm Sản Phụ khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, cho biết bệnh thường không có triệu chứng rõ khiến người bệnh chủ quan, không điều trị từ sớm. Dưới đây là 4 nguyên tắc giúp nữ giới giảm đáng kể nguy cơ mắc ung thư cổ tử cung.
Không chủ quan với các dấu hiệu bất thường
Ung thư cổ tử cung có các triệu chứng chảy máu âm đạo bất thường, dịch tiết âm đạo bất thường, khí hư có mùi hôi, đau vùng chậu hoặc đau khi quan hệ tình dục. Khi người bệnh cảm nhận được triệu chứng, tế bào ung thư thường đã di căn lan rộng. Can thiệp điều trị lúc này vẫn có thể phát huy được hiệu quả nhưng phức tạp, tốn kém chi phí. Do đó, phụ nữ trong độ tuổi sinh sản cần lắng nghe cơ thể, đi khám khi có bất kỳ biểu hiện bất thường liên quan đến kinh nguyệt hoặc dịch tiết âm đạo.
Không bỏ qua tiêm vaccine ngừa HPV
Bác sĩ Hưng cho biết khoảng 99% trường hợp ung thư cổ tử cung có sự hiện diện của virus HPV (Human Papilloma Virus). Do đó, HPV được coi là yếu tố nguy cơ cao nhất gây ra bệnh lý này. Phụ nữ nên tiêm vaccine ngừa HPV, lý tưởng nhất là tuổi 9-26, trước khi có quan hệ tình dục. Với người đã quan hệ tình dục hoặc trên 26 tuổi, tiêm vaccine vẫn mang lại lợi ích bảo vệ nhất định.
Không trì hoãn tầm soát định kỳ
Bác sĩ Hưng cho biết ung thư cổ tử cung được đánh giá là một trong những loại ung thư dễ phòng ngừa nhất. Tuy nhiên, tại Việt Nam, mỗi năm vẫn ghi nhận gần 5.000 ca mắc mới và hơn 2.500 ca tử vong. Thống kê cho thấy chỉ 28% phụ nữ Việt Nam trong độ tuổi 30-49 đã tiếp cận sàng lọc bệnh này.
Ngoài tiêm vaccine ngừa HPV, bác sĩ Hưng khuyên phụ nữ nên tầm soát định kỳ từ 21 đến 65 tuổi, không chủ quan dừng lại khi đã qua tuổi sinh sản. Các phương pháp thường được áp dụng gồm xét nghiệm Pap smear (phiến đồ cổ tử cung) giúp phát hiện tế bào bất thường trước khi chuyển thành ung thư; xét nghiệm HPV DNA đánh giá sự hiện diện của HPV gây ung thư cổ tử cung.
Phụ nữ nên làm xét nghiệm Pap smear mỗi 3 năm hoặc kết hợp Pap smear và HPV DNA mỗi 5 năm tùy theo khuyến cáo của bác sĩ. Người có kết quả bất thường hoặc nguy cơ cao (nhiễm HPV type 16, 18) cần theo dõi sát hơn.
Không tự chẩn đoán và điều trị tại nhà
Bác sĩ Hưng lưu ý tự ý mua thuốc hoặc dùng mẹo dân gian khi có triệu chứng viêm nhiễm vùng kín có thể làm tổn thương niêm mạc cổ tử cung hoặc che mờ các dấu hiệu cảnh báo, khiến phát hiện tổn thương tiền ung thư khó khăn. Ngoài ra, sử dụng dung dịch vệ sinh chứa nhiều chất tẩy rửa hoặc rửa sâu vào âm đạo còn làm mất cân bằng hệ vi sinh, tạo điều kiện cho HPV tồn tại và phát triển.
Phụ nữ cần xây dựng lối sống lành mạnh để hỗ trợ phòng bệnh, quan hệ tình dục an toàn, vệ sinh vùng kín đúng cách. Tăng cường rau xanh, trái cây, thực phẩm giàu vitamin C, E, beta-caroten trong chế độ dinh dưỡng để tăng cường miễn dịch. Hạn chế hút thuốc lá và uống rượu bia do các yếu tố này có thể làm suy giảm khả năng đề kháng của tế bào cổ tử cung.
Trịnh Mai
| Độc giả đặt câu hỏi về sản phụ khoa tại đây để bác sĩ giải đáp |