Đài NBC, dẫn nguồn tin từ 4 quan chức đương nhiệm và cựu quan chức Mỹ, ngày 3/11 tiết lộ chính quyền Tổng thống Donald Trump đã bắt đầu lập kế hoạch cho nhiệm vụ mới “điều động quân nhân và sĩ quan tình báo Mỹ vào Mexico để nhắm mục tiêu các tập đoàn tội phạm ma túy”.
Hai quan chức Mỹ đương nhiệm mô tả các giai đoạn huấn luyện đầu tiên cho nhiệm vụ đã bắt đầu, trong đó có diễn tập tác chiến mặt đất trên lãnh thổ Mexico. Tuy nhiên, nhóm quan chức này lưu ý “việc triển khai chưa xảy ra ngay lập tức”. Các cơ quan liên quan vẫn đang bàn bạc quy mô sứ mệnh và chưa đưa ra quyết định cuối cùng.
Họ mô tả Bộ tư lệnh Các chiến dịch Đặc biệt Liên quân (JSOC) sẽ giữ vai trò nòng cốt, điều động lực lượng dưới quyền cho chiến dịch. Các hoạt động sẽ diễn ra dưới thẩm quyền của cơ quan tình báo Mỹ, được gọi là cơ chế Điều 50 trong bộ pháp điển Mỹ (USC).
Điều 50 bao gồm các quy định về hoạt động quốc phòng và tình báo quốc gia, áp dụng chủ yếu với những cơ quan tình báo như Cơ quan Tình báo Trung ương (CIA), Cơ quan An ninh Quốc gia (NSA) và các bộ phận tình báo Bộ Quốc phòng Mỹ. Những đơn vị này có thẩm quyền thu thập tình báo và tiến hành hoạt động bí mật nhằm đảm bảo an ninh quốc gia, được quản lý bởi khung pháp lý đặc biệt và có thể hạn chế chia sẻ thông tin nhạy cảm với những cơ quan khác.
“Chính quyền Tổng thống Trump quyết tâm huy động toàn bộ chính phủ đối phó mối đe dọa từ các tập đoàn tội phạm nhắm vào công dân Mỹ”, một quan chức cấp cao trong chính phủ Mỹ bình luận với NBC.
Bình luận này tương tự với tuyên bố của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth ngày 29/10, sau khi công bố loạt vụ tập kích phương tiện chở ma túy trên vùng biển phía tây Mexico.
“Tây Bán cầu không còn là nơi trú ẩn an toàn cho tội phạm khủng bố ma túy, những kẻ đang tuồn ma túy vào đất nước chúng ta và đầu độc người dân Mỹ. Bộ Quốc phòng sẽ tiếp tục săn lùng và tiêu diệt chúng ở mọi nơi”, ông viết trên X.
CIA từ chối bình luận về thông tin này, trong khi Bộ Quốc phòng Mỹ chuyển chất vấn từ truyền thông cho Nhà Trắng và chưa có lời hồi đáp.
Nếu được phê duyệt, chính phủ Mỹ dự kiến duy trì tính bí mật cho chiến dịch và không công khai mọi hành động liên quan, như cách họ thông báo các cuộc oanh kích nhằm vào phương tiện chở ma túy trên vùng biển Caribe và phía tây Mexico thời gian qua.
Phần lớn nhiệm vụ có thể được thực hiện bằng máy bay không người lái, nhắm vào nhà máy sản xuất ma túy và thành viên, thủ lĩnh băng đảng. Một số loại drone phục vụ đặc nhiệm phải có người điều khiển trên thực địa để đảm bảo hiệu quả và an toàn.
Hồi tháng 2, Bộ Ngoại giao Mỹ đã liệt kê 6 băng đảng Mexico, cùng MS-13 và băng Tren de Aragua ở Venezuela, vào danh sách các tổ chức khủng bố nước ngoài, mở rộng thẩm quyền pháp lý cho các cơ quan tình báo và quân đội Mỹ tiến hành do thám và hoạt động bí mật nhằm vào các mạng lưới tội phạm này.
Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum năm nay đã cho phép CIA mở rộng các chuyến bay do thám trong khuôn khổ hợp tác chống tội phạm ma túy. Nước này cũng triển khai 10.000 binh sĩ đến biên giới với Mỹ để tăng cường an ninh, chống buôn lậu và vượt biên. Mexico còn cho dẫn độ 55 thủ lĩnh các băng đảng sang Mỹ.
Bà Sheinbaum hồi tháng 4 tuyên bố Mexico “không chấp nhận bất kỳ hành động can thiệp nào” từ bên ngoài trong các vấn đề nội bộ. Bà nhấn mạnh Mexico sẵn sàng hợp tác và điều phối chung trong các hoạt động chống tội phạm ma túy, nhưng không muốn trở thành “cấp dưới” của bất kỳ đối tác nào.
Thanh Danh (Theo NBC, Newsweek)